Jeśli się nad tym zastanowić, trudno jakikolwiek rejon tego kraju nazwać typowo rolniczym. Powierzchnia Japonii to w przeważającej większości tereny wyżynne i górskie, w tym wysokogórskie, a na nielicznych równinach mieszczą się miasta i miasteczka. Japońskie Ministerstwo Rolnictwa, Leśnictwa i Rybołówstwa podaje, że zaledwie ok. 12% powierzchni całego kraju to tereny nadające się do wykorzystania w rolnictwie (http://www.maff.go.jp/e/data/stat/90th/index.html#6).

Mimo to, czasami można spotkać się ze stwierdzeniem, że prefektura Shimane, w której znajduje się miasto Okinoshima, jest „typowo rolniczym terenem Japonii”. Trudno powiedzieć właściwie dlaczego, ponieważ Shimane ani nie produkuje największej ilości płodów rolnych w skali kraju – ten tytuł przypada Hokkaido, ani nie odróżnia się znacząco od reszty Japonii pod względem topografii – tutaj również tereny nadające się pod uprawę to niewielka część powierzchni całej prefektury. Być może takie wrażenie budzi fakt, że w tym rejonie kraju jest dużo obszarów wiejskich, nie metropolitalnych, a gdyby wybrać się w podróż, z okien pociągu widać byłoby głównie poletka ryżowe i góry.

A jak jest w przypadku Oki? Oki to górzyste wyspy ukształtowane przez aktywność wulkaniczną. Teren równinny znajduje się na Nakanoshimie (miasto Ama), ale poza tym, płaskich powierzchni na Wyspach jest niewiele. Z problemem niedoboru terenu teoretycznie możnaby sobie poradzić, wprowadzając takie rozwiązanie jak pola tarasowe, czyli poletka ułożone schodkowo na stokach gór. Tyle że zastosowanie tej metody na Wyspach okazuje się niemożliwe. Góry na Oki są zbyt strome, by móc wykorzystać ich zbocza pod uprawę.

Jako że ilość ziemi nadającej się do wykorzystania w rolnictwie na Oki od zawsze była ograniczona, a pozyskanie nowych obszarów pod uprawę nie było możliwe, mieszkańcy obmyślili strategię maksymalnego wykorzystania dostępnych im terenów, bez jednoczesnego wyjaławiania ich. Jest to makihata, czyli specyficzny rodzaj czteropolówki stosowany tylko tutaj. Pole dzielono niskimi, kamiennymi murami i powstałe w ten sposób cztery poletka wykorzystywano na przemian do wysiewu oraz wypasu zwierząt. Na najmniejszej z Wysp Oki, Chiburijimie, metoda ta była w użyciu najdłużej, bo aż do lat 70. XX w.

Wracając jednak do oryginalnego pytania – czy Oki to rejon rolniczy? Jeżeli przez rejon rolniczy rozumieć taki, gdzie uprawa ziemi jest głównym zajęciem znacznej części mieszkańców oraz istotną częścią gospodarki, to określenie w ten sposób Wysp Oki rozmijałoby się z prawdą.

Tekst: Izabela Raczyńska

Zdjęcia: Archiwum Urzędu Miasta Okinoshima

Okręg Saigō (pomiędzy górami a morzem):

Pola i góry (zima):

Pola i góry (jesień):