Zasady bezpiecznego zachowania w czasie burzy, silnego wiatru, intensywnych opadów, niskich i wysokich temperatur.
Burza
Porażonym może zostać każdy, kto podczas burzy przebywa na świeżym powietrzu. Najbardziej narażeni są ludzie i zwierzęta na otwartej przestrzeni, jeśli są najwyższym punktem w okolicy. Gdy dojdzie do uderzenia pioruna w człowieka, szanse na przeżycie maleją prawie do zera, chociaż istnieją wyjątki.
Główną przyczyną śmierci porażonego jest niewydolność pracy serca. Przepływ prądu przez ciało powoduje szok, na który serce reaguje migotaniem komór. Jest to nieregularne i szybkie drganie mięśnia sercowego. Jeśli nie zostanie zastosowany masaż serca, dochodzi do ustania pracy serca. Na przywrócenie oddechu i poprawnej akcji serca mamy tylko kilka minut. Z każdą następną minutą maleje szansa na uratowanie życia.
Większość zdarzeń podczas burzy to porażenia częściowe, gdy przez ludzkie ciało przepływa tylko część prądu pioruna. Takie przypadki występują, gdy piorun uderzy w drzewo, pod którym schroniła się jakaś osoba. Wtedy większość energii spływa do ziemi przez pień drzewa, ale każdy ułamek natężenia prądu pioruna może zabić. Ponieważ co trzecie porażenie występuje pod drzewem, nie wolno w czasie burzy stać pod wysokimi drzewami. Unikamy absolutnie tych odosobnionych, na wzniesieniach, na szczytach górskich i wszelkich masztów!
Prąd pioruna po uderzeniu w ziemię rozchodzi się we wszystkich kierunkach, również po powierzchni ziemi, i słabnie wraz ze zwiększaniem się odległości od miejsca uderzenia - im dalej, tym słabszy prąd. Jeśli nasze nogi stoją w miejscach o różnym natężeniu prądu, to nastąpi przepłynięcie przez nas prądu i tzw. porażenie krokowe. Dlatego podczas burzy zaleca się chodzenie małymi krokami - wtedy porażenie krokowe będzie słabsze.
Czy wiesz, jak chronić się przed porażeniem pioruna ?
• należy pozostać w domu, nie wychodzić, chyba że jest to naprawdę konieczne,
• trzymać się z daleka od otwartych okien, drzwi, kominków, pieców, umywalek, wentylatorów i innych urządzeń elektrycznych podłączonych do prądu,
• nie używać telefonu,
• nie używać przedmiotów takich jak wędki, kije golfowe,
• nie przenosić łatwopalnych materiałów w otwartych pojemnikach,
• nie przebywać w wodzie, jak i w małych łódkach,
• zostać w samochodzie, gdy jest się w trakcie podróży; samochody podczas burzy są jednymi z bezpieczniejszych miejsc, w przypadku uderzenia pioruna prąd spłynie po karoserii, nie penetrując wnętrza,
• poszukać schronienia w budynku, jaskini, kanionie,
• jeśli nie ma w pobliżu schronienia, należy unikać wysokich obiektów w okolicy,
• kiedy czujesz ładunki elektryczne w powietrzu, gdy włosy stają ci dęba, przykucnij szybko, ponieważ może cię trafić błyskawica,
• w żadnym wypadku nie kładź się na ziemi
• poszukaj obniżeń terenu (wąwóz, dolina), trzymaj się z dala od obiektów metalowych, jak np. siatki, słupy; osoby przebywające w większej grupie powinny się rozproszyć.
Odległość od burzy w metrach określa się, mnożąc liczbę sekund - jaka upłynęła od ujrzenia błyskawic do momentu usłyszenia grzmotu - przez 330.
Silne wiatry
Silne wiatry i huragany najgroźniejszą formę przyjmują w okresie wiosennym i jesiennym. Powodowane są najczęściej szybko przemieszczającymi się niżami. Przed wystąpieniem wichury najważniejszą rzeczą jest, aby upewnić się, czy wszyscy członkowie Twojej rodziny wiedzą, jak postępować w czasie huraganu i jak wyłączyć wszystkie urządzenia elektryczne i gazowe.
Gdy zbliża się niebezpieczeństwo wystąpienia silnego wiatru, wichury, huraganu:
• szukaj schronienia w budynku,
• włącz radio na baterię i słuchaj uważnie komunikatów o zagrożeniach i sposobach postępowania,
• dokładnie zamocuj elementy, które silny wiatr może przenieść, rzucić i wyrządzić w ten sposób szkody,
• pozamykaj wszystkie okna i drzwi zewnętrzne do budynków, również gospodarczych,
• nie wychodź z budynku bez uzasadnionej potrzeby,
• wyłącz odbiorniki energii elektrycznej, urządzenia gazowe, a najlepiej główny wyłącznik prądu i gazu; zminimalizuje to prawdopodobieństwo powstania pożaru,
• zejdź do najniższych partii budynku z dala od okien i oszklonych drzwi,
• nie parkuj i nie zatrzymuj pojazdu pod liniami elektrycznymi, drzewami lub innymi obiektami, pod którymi mógłby zostać zniszczony lub uszkodzony na skutek ich przewrócenia bądź upadku odrywanych od nich elementów,
• jeśli przy drodze, którą podróżujesz, rosną drzewa, postaraj się zatrzymać pojazd na otwartej przestrzeni, w miejscu wolnym od upadających części drzew i innych obiektów.
Tomasz Niciejewski