Odpowiedź na pytanie do burmistrza
Poniższy tekst jest pełna odpowiedzią na pytanie jednego z internautów zadane mi w dziale "Zapytaj burmistrza". Ze względu na długość, nietypową dla tamtego działu, zostało ono umieszczone jako osobny artykuł.
Zapoznałem się z treścią artykułu „Samorządy zadłużone...”, o którym pisze internauta
i zdecydowanie chciałbym podkreślić, że nie zaliczam siebie do burmistrzów „rozrzutnych”. Zestawianie tylko i wyłącznie wartości bezwzględnych, jakimi są wydatki ogółem na administrację publiczną wymienione w dziale 750 budżetu gminy, uważam za niewłaściwą metodę porównawczą ze względu na ich subiektywną jednostronność. Kwoty tam zawarte należy rozłożyć na czynniki pierwsze i porównać z zakresem działań poszczególnych urzędów miejskich. Faktem jest, że w roku 2012 wydatki w dziale 750 ogółem, po odjęciu kwoty 413.920,99 zł przeznaczonej na inwestycje, wyniosły 10.535.145,23 zł,
co w przeliczeniu na mieszkańca (gmina liczy 41 055 mieszkańców) daje kwotę 256,61 zł (100 %). Na kwotę tę składają się następujące elementy:
a) |
wydatki na zadania zlecone przez państwo (tzw. urząd wojewódzki) |
- |
13,03 zł |
(5,08 %) |
b) |
wydatki na radę miasta |
- |
6,28 zł |
(2,45 %) |
c) |
wydatki na urząd miejski |
- |
212,00 zł |
(82,62 %) |
d) |
wydatki na promocję |
- |
9,93 zł |
(3,87 %) |
e) |
wydatki na pozostałą działalność |
- |
15,37 zł |
(5,99 %) |
Po podzieleniu kwotę 256,61 zł (100 %) według rodzajów kierunków wydatków otrzymujemy następujące liczby:
- |
wynagrodzenia z narzutami i odpis na ZFŚS |
- |
178,13 zł |
(69,42 %) |
- |
zakup usług |
- |
15,60 zł |
(6,08 %) |
- |
zakup materiałów i wyposażenia |
- |
15,18 zł |
(5,92 %) |
- |
promocja gminy |
- |
9,93 zł |
(3,87 %) |
- |
diety radnych, sołtysów i przewodniczących rad osiedli |
- |
8,21 zł |
(3,20 %) |
- |
wynagrodzenia inkasentów podatków |
|
8,74 zł |
(3,41 %) |
- |
podatek od nieruchomości |
- |
6,16 zł |
(2,40 %) |
- |
zakup energii |
- |
5,57 zł |
(2,17 %) |
- |
zadania zlecone organizacjom pozarządowym |
- |
2,72 zł |
(1,06 %) |
- |
telekomunikacja (internet, telefony) |
- |
2,04 zł |
(0,79 %) |
- |
szkolenia i podróże służbowe |
- |
1,79 zł |
(0,70 %) |
- |
pozostałe |
- |
2,56 zł |
(0,99 %) |
Jestem ciekaw, jak uszczegółowione w ten sposób wydatki prezentują się w innych gminach. Dziwi mnie, że do wydatków administracyjnych wliczane są m.in.
- zadania zlecone, czyli funkcjonowanie USC, dowodów osobistych, itd.; wydatki
te winny być całkowicie wyłączone, gdyż w zasadzie są on od nas niezależne,
a ponadto otrzymujemy na nie dotację, ciągle zresztą dużo za niską,
- promocję gminy chyba trudno uznać za wydatek administracyjny,
- podatek od nieruchomości płacony samemu sobie to już wręcz kuriozum, gdyż w takiej samej wysokości figuruje w dochodach gminy, ale mamy taki obowiązek nałożony przez Ministerstwo Finansów, bo to zwiększa dochody gminy, a tym samym zmniejsza nam odpowiednią subwencję,
- czy prowizje inkasentów od podatków powinny być tutaj klasyfikowane?,
- budynki urzędu miejskiego muszą być odpowiednio ogrzane i zaopatrzone w prąd. Nasze obiekty są zabytkowe i konserwator nie zgadza się na ocieplenie ścian zewnętrznych. Częściowa termomodernizacja, na przykład wymiana wszystkich okien na drewniane to szacunkowo wydatek 1 - 1,5 miliona zł.
Jak na wstępie wspomniałem, wydatki administracyjne należy porównać jeszcze z zakresem zadań realizowanych przez poszczególne urzędy, czyli odpowiedzieć na pytanie, jaki zakres zadań urząd wykonuje samodzielnie, a jaki poprzez swoje jednostki organizacyjne oraz jaki zakres zadań inwestycyjnych i remontowych realizuje gmina.
Krotoszyn realizuje samodzielnie wszystkie inwestycje i remonty. Wydana w ostatnich trzech latach kwota sięga ponad 100 milionów zł, co oznacza, że na jednego mieszkańca przypada 2 500 zł. Zadłużenie gminy wzrosło w tym czasie tylko o ok. 15 milionów. Resztę, czyli prawie 85 milionów pozyskaliśmy z innych bezzwrotnych źródeł, w tym ok. 20 milionów ze środków własnych. Krotoszyn, porównany z innymi miastami pod tym względem, wypada bardzo dobrze. Z rankingu „Wspólnoty” wynika, że zajmujemy 39. miejsce w kraju pod względem pieniędzy przeznaczanych na inwestycje. Ranking „Rzeczpospolitej” natomiast uznał, że jesteśmy 11. samorządem w kraju pod względem umiejętnego zarządzania finansami. Ranking ten uwzględniał między innymi następujące elementy:
- dynamikę wzrostu wydatków majątkowych,
- wartości pozyskanych środków unijnych na mieszkańca,
- zadłużenie samorządu,
- dynamikę dochodów i wydatków ogółem.
W grupie wielkopolskich samorządów zajęliśmy 3. miejsce. Osiągnięcie takich wyników wymaga odpowiednio fachowej i dobrze wynagradzanej kadry. Część samorządów zdecydowała się na realizację zadań unijnych poprzez firmy zewnętrzne. Faktycznie w tych sytuacjach znacznie zmniejszyłyby się wydatki osobowe gminy, ale o prawie 200 % wzrosłyby inne wydatki ogółem. Firmy zewnętrzne za sporządzenie wniosku i jego realizację, choć całą odpowiedzialność i tak ponosi gmina, pobierają około 1,5 - 2 % ogółu wydatków, natomiast nasi pracownicy zajmujący się przygotowaniem projektów otrzymują kilka razy mniej. Patrząc z perspektywy ostatnich lat, jestem pewien, że przyjęte przez nas rozwiązanie pełnej, samodzielnej realizacji zadań - począwszy od sporządzania wniosku
o dofinansowanie poprzez jego realizację aż do finalnego zakończenia przez naszych pracowników - było decyzją ze wszech miar trafną. Miasto i Gmina Krotoszyn dzięki takiemu działaniu pozyskała dofinansowania zewnętrzne, które pozwoliły zrealizować kilkadziesiąt różnych zadań łącznej wartości około 200 milionów zł. Także w roku 2013 zawarliśmy już umowy na dofinansowanie preferencyjnymi pożyczkami ze środków unijnych (program JESSICA) w wysokości ponad 20 milionów oraz na dotacje unijne na około milion złotych, co pozwoli na realizację zadań za kwotę około 25 milionów. Jestem pewien, że korzystając z usług zewnętrznych w żaden sposób nie udałoby się nam pozyskać tak olbrzymich kwot dofinansowania zewnętrznego. Mielibyśmy wprawdzie mniejsze wydatki administracyjne, ale nie moglibyśmy przeprowadzić wszystkich obecnych inwestycji.
Julian Jokś, burmistrz Krotoszyna